Sezer’den DGM’leri Tarihe Gömen Yasaya Onay



30.06.2004

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Devlet Güvenlik Mahkemeleri’ni kaldırarak, ağır Ceza mahkemelerinin kurulmasını öngören yasayı onayladı.

Yasaya göre, DGM’lerin yerine Adalet Bakanlığı’nın teklifi üzerine HSYK tarafından belirlenecek yerlerde ağır ceza mahkemeleri kurulacak. Yeni kurulacak bu ağır ceza mahkemeleri, Terörle Mücadele Yasası ve Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Yasası’nın kapsamına giren suçların yanı sıra TCK’nın 125, 139, 146 ila 157, 168, 169, 171 ve 172’nci maddelerinde yazılı suçlar ile 403’ncü maddesinde yazılı toplu olarak veya teşekkül vücuda getirmek suretiyle işlenen suçlara bakmakla görevli ve yetkili olacak.

BİRDEN FAZLA MAHKEME

Bu suçları işleyenlerin görev ve sıfatları ne olursa olsun bu yeni ağır ceza mahkemelerinde yargılanacak. Sadece Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay’ın yargılayacağı kişiler ile savaş ve sıkıyönetim hali dahil askeri mahkemelerin görevlerine ilişkin hükümler saklı olacak.

HSYK, iş durumuna bakarak bu suçlar için aynı yerde birden fazla ağır ceza mahkemesi kurulmasına karar verebilecek. Bu mahkemelere atanacak hakim ve savcılar başka mahkeme ve işlerde görevlendirilemeyecek. Bu mahkemelerde görevlendirilecek savcılar ilgili soruşturmayı bizzat yürütecek.

Kaynak: Hürriyet 2004

Günümüzden Not:

1926'da faşist düzeni korumak isteyen Mussolini'nin kurduğu "Devletin Korunması İçin Özel Mahkemeler" ile insanlık tarihine Devlet Güvenlik Mahkemeleri girmiş oldu.

İtalya'da, 1948'te kaldırılan faşist dönem DGM'lerinde dünya tam kurtulmuştu ki; 1963'te bu kez Fransa'da kurulmaya başlandı Devlet Güvenlik Mahkemeleri. 1981'de Fransa'da bu mahkemeler kaldırılana kadar Türkler çoktan kendine örnek almıştı bu mahkemeleri. 1961 Anayasası'nın 136. maddesinde, 15 Mart 1973'te yapılan değişiklikle ülkemizde de DGM'ler kurulmaya başlandı.

"Sıkıyönetimsiz bir sıkıyönetim" olduğu düşünülen DGM'ler kurulduğunda birçok eleştiri alsa da, hiçbir eleştiri Diyarbakır DGM Cumhuriyet Başsavcısı'nın eleştirisi kadar etkili olmamıştı. Bu mahkemelerin bağımsızlık ilkesine ters olduğunu söyleyen savcı, DGM tartışmalarını iyice alevlendirmişti. Bu tartışmalar ve eleştirilerin sonucunda 6 Mayıs 1975'te DGM'lerin kurulduğu kanunu Anayasa Mahkemesi iptal etti, DGM'ler kaldırıldı.

Devlet Güvenlik Mahkemeleri'ni pek seven siyasiler bu durumdan memnun kalmadılar ve Milliyetçi Ceğhe Hükümeti DGM'lerin yeniden yasalaşmasını istediler. Ancak bu istekleri karşısında büyük bir tepkiyle karşılaştılar. Eylül 1976'dan itibaren birçok ilde yapılan grev ve gösteriler sonunda bu kararlarından vazgeçtiler.

12 Eylül Darbesi'yle birlikte başlayan karanlık dönem Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin yeniden kurulmasına da vesile olmuştur. 12 eylül'den 4 yıl sonra artık kaldırılan sıkıyönetim mahkemelerinin yerini DGM'ler almıştır.

"Siyasal Olağanüstü Özel Mahkemeler" olarak görülen Devlet Güvenlik Mahkemeleri, olağanüstü yetkileriyle her dönem tartışmaların odağında olmuştur. Darbeler sonucu kurulması sebebiyle bulundurduğu askeri üyeler DGM'ler hakkında tartışılan konuların başında gelmiştir. Deyimi yerindeyse askeri vesayet altında yapılan bu yargılamalar, mahkemelerin bağımsızlığını ve meşruluğunu sorgulatmıştır.

7 Mayıs 2004'te 5710 sayılı kanunla kaldırılan Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin yerine kısa süre içerisinde Ağır Ceza Mahkemeleri kurulmuştur.

Yorum Gönder

0 Yorumlar